56 K Line
Saniyede 56.000 bit tasiyabilen telefon hatti (leased-line). Bu
hizda 1 MB dosya yaklasik olarak 3 dakikada gelir.
ADN
Applet
Archie
ARPANet
(Advanced Research Projects Agency Network) 60 larin sonu 70 lerin
basinda Amerika Savunma Bakanligi tarafindan, olabilecek bir nükleer savasta ayakta kalabilecek WAN projesi.
Internet in olusmasindaki temel tas.
Backbone
Network üzerindeki temel gecis yollarini (pathway) olusturan
yüksek hizli hat ve baglantilarinin olusturdugu yapi.
Bandwidth
Baud
BinHex
(BINary HEXadecimal) ASCII olmayan dosyalari ASCII formatina cevirme
methodu. E-mail lari sadece ASCII olarak okuyabilecegimiz icin bu tür cevirime ihtiyacimiz var.
Bit
(Binary DigIT) 2 lik düzendeki basamak sayisi. Yani 1 yada
0. Kompüterize edilebilen en kücük veri birimi.
BITNET
(Because It’s Time NETwork (or Because It’s There NETwork)). Internet’ten
ayri olarak sadece egitim kurumlarýna özel bir network. Internet ile aralarinda e-mail alisverisi mevcuttur.
Bu nedenle Listserv ler her iki network ün de popüler araclarindandir.
Bps
(Bits-Per-Second) 2 baglanti noktasi arasinda verinin ne kadar hizli
transfer edildiginin göstergesi. Örnegin bir 28.800 Bps modem saniyede 28.800 bit transfer edebilir.
Browser
BTW
Byte
Tek bir karakteri temsil eden Bit kümesi. Genellikle 1 byte
8 bit den olusur. (Ölcüme bagli olarak daha fazla da olabilir)
Certificate Authority
CGI
(Common Gateway Interface) - Server daki programlarin birbirleri
ile iletisim kurmalarini ya da diger programlari Web Server ile nasil iletisim kuracaklarini belirleyen kurallar
seti. Genellikle web server dan data yi alan ve bu data ile kücük islemler yerine getiren (forma yazilan
bilgileri e-mail olarak atmak gibi) kücük programlardir.
Cgi-bin
Client
Bir server ya da baska bir bilgisayar ile baglanti kurup veri alýs-verisinde
bulunulmasini saglayan yazilim.
Cookie
Internet te en cok kullanilan anlamiyla, Web Server tarafindan Web
Browser a gönderilen, Browser tarafindan save edildikten sonra Server dan yapilan ek istemler sirasinda tekrar
server a gönderilen bilgidir. Cookie ler login yada registration bilgileri, alisveris karti vs. gibi bilgileri
icerebilirler.
Domain Name
Ethernet
LAN daki aglama (networking) islemleri icin kullanilan oldukca yaygin
bir metod. Ortalama hizi yakladik olarak 10.000.000 bps dir.
FAQ
FDDI
(Fiber Distributed Data Interface) Fiber optik kablolar üzerinden
veri alisverisi standarti. Ortalama hizi 100.000.000 bps dir
Finger
Diger Internet Sitelerindeki kullanicilari tesbit etmek (locate)
etmek icin kullanilan bir Internet araci.
Fire Wall
Bir LAN'i (Local Area Network) güvenlik amaciyla 2 yada daha
fazla parcaya bölen yazilim ve donanim kombinasyonudur.
FTP
(File Transfer Protocol) Internet sitelerinden dosya alisverisinde
bulunabilmek icin kullanilan protokol.
Gateway
Birbirine benzemeyen iki protokol arasinda baglantiyi saglayan donanim
ya da yazilim seti ne Gateway denir.
Hit
Browser tarafinda Web Server a yapilan Tek bir isteme hit denir.
Örnegin 3 adet resim iceren bir sayfa cagrildiginda 4 adet hit olur. 1 adet sayfa icin + 3 adet de icindeki
resimler icin.
Host
IMHO
Internet
Internet
Intranet
IP Number
Internet üzerindeki her bir makinaya ozel, noktalarla birbirinden
ayrilan 4 kisimdan olusan sayi. 195.142.130.1 gibi.
IRC
ISDN
(Integrated Services Digital Network) 128.000 bps hizindaki özel
telefon hatti. (Normal hatlarin hizi 56.000 - 64.000 bps dir).
JDK
(Java Development Kit) - Sun Microsystems in java uygulamalari ve
applet ler yazmak, test ve debug etmek icin gelistirdigi yazilim paketi.
Leased-Line
24 saat, 365 gün acik olan telefon hatti.
Listserv
Mailing List
Kullanicinin tek bir adrese mesaj göndererek, üye olan
kullanicilara bu mesajin dagilmasini saglayan mesajlasma sistemi.
MIME
(Multipurpose Internet Mail Extensions) ASCII olmayan dosyalari
standart e-mail e eklemeye yarayan standart. Örnegin yazdiginiz bir e-mail icine bir grafik koyabilmenizi
saglayan bir standart. (Bu mail in düzgün okunabilmesi icin alicinin programinin da MIME standartini
destekliyor olmasi gerekmektedir.
Mirror
Genellikle bir seyin tam olarak aynisinin kopyasinin alinmasidir.
Bu bir hard disk, yada ftp site yada web site olabilir.
Modem
(Modulator-DEModulator)ISS
lere baglanmaya yarayan parca.
Mosaic
Mac, Windows, Unix icin ayni arayüze sahip ilk WWW Browser.
MUD
(Multi- User Dungeon or Dimension) Genellikle text
ortaminda kullanicilarin belirli karakterlerin yerine gecerek oynadiklari oyunlar.
MUSE
Netizen
Network
Newsgroup
NIC
(Networked Information Center) - Bir network icin bilgilerin tutuldugu
birime denir. En meshuru domain isimlerinin kaydinin yapildigi InterNIC dir. NIC (Network Interface Card) network
kartlarina da bu isim verilir.
NNTP
(Network News Transport Protocol) - Sunucu ve istemci tarafindan
kullanilan USENET postinglerini TCP/IP uzerinden tasimaya yarayan protokole verilen isimdir.
Node
Packet Switching
Internet üzerindeki data tasima metodu. Paket anahtarlamalarda
veriler parcalara ayrilir. Bu parcalarda verinin nereden geldigi ve nereye gitmekte oldugu bilgileri vardir. Bu
sayede ayni hat üzerinden degisik adreslere giden veriler tasinabilir.
POP
(Point of Presence veya Post Office Protocol) Point of Presence
anlaminda network un baglanilabilecek bir noktasinin bulundugu sehir yada lokasyon. Örnegin ISP niz Ankara'dan
sonra Istanbul'da bir POP aciyoruz derse, Istanbul'dan Ankara’daki merkeze bagli olan ve Istanbul'lularýn
dial-up olarak sehirici arayarak baglanabilecekleri bir Istanbul subesi aciyor demektir. Post Office Protocol anlaminda
ise Eudora, Pegasus gibi mail programlarinin mail alisverisinde kullandiklari protokol anlasilmaktadir.
Port
Internet’teki anlami URL adresinin sonunda : ile ayrildiktan sonra
gelen sayidir. Ornegin Web server lar genellikle 80 numarali portu kullanirlar. Eger standart disi bir port kullaniliyorsa
domain isminin sonunda bu numara belirtilir. Örnegin gopher://peg.cwis.uci.edu:7000/ gibi. Normalde standart
gopher port u 70 dir. Ama burada standart olmayan bir port kullanildigi icin adresin sonunda bu port belirtilmistir.
PPP
(Point to Point Protocol) Internet icin TCP/IP baglantisini modem
ile kurmak icin oldukca sik kullanilan bir protocol.
Router
2 veya daha fazla network arasindaki baglantiyi saglayan özel
amacli bilgisayar. Bu bilgisayar bütün vaktini hangi adresten gelen paketlerin hangi adrese hangi yol
üzerinden gidecegini ayarlamakla gecirir.
Security Certificate
SSL protokolü tarafindan güvenli baglantilar icin kullanilan
bilgiye verilen isimdir. (Güvenlik Sertifikasi) SSl baglantisinin gerceklesebilmesi icin her iki tarafin da
gecerli Güvenlik Sertifikasina sahip olmasi gerekir.
SLIP
(Serial Line Internet Protocol) PPP gibi modem üzerinden Internet
e baglanmak icin kullanilan bir protocol. Genellikle UNIX server lara baglanmak icin kullanilir. Artik yerini PPP
ye birakiyor.
SMDS
Spam (Spamming)
Mesaj listelerini yada USENET i kullanarak istemeyen kullanicilar
da dahil olmak üzere bir mesaji göndermek.
SQL
(Structured Query Language) - Veritabanina sorgulama göndermek
icin kullanilan özel bir programlama dilidir.
SSL
(Secure Sockets Layer) - Netscape Communicaations tarafindan tasarlanan,
Internet üzerinden sifrelenmis, güvenli iletisimi saglayan protokoldür. SSL cogunlukla browserlar
ile server lar arasindaki iletisimlerde kullanilir. https ile baslayan bir Internet adresinde SSL baglantisinin
kullanilacagi anlasilir. SSL baglantisindaki her iki tarafin da Güvenlik Sertifikasina (Security Certificate)
sahip olmasi gerekir. Her iki taraf da bilgiyi göndermeden önce sifrelerler. Ve bu sifreyi sadece dogru
Güvenlik Sertifikasina sahip olan karsi taraf cözebilir.
T-1
1.544.0 bps hizinda leased-line baglantisi. Bu oldukca yüksek
bir hiz olmasina ragmen (1 MB yaklasik olarak 10 saniyede transfer edilir) full-screen, full-motion video icin
yeterli degildir.
T-3
44.736.0 bps hizindaki leased-line baglantisi. Bu hiz full-screen,
full-motion video icin gereken daha fazla bir hizdir.
Terminal Server
Özel amaclý, bir tarafinda bircok modem takmak icin
yerler olan, diger tarafinda da LAN yada host makinasi ile baglantiyi saglayan bilgisayara verilen isim.
URL
(Uniform Resource Locator) WEB in bir parcasi olan bir kaynagin
adresini belirtmek icin kullanilan standart.
USENET
Dünya capindaki kullanicilarin birbirleriyle yazisabildikleri
10.000 den fazla tartisma grubunun bulundugu sistem.
UUENCODE
(UNIX to UNIX Encoding) Binary dosyalari ASCII ye cevirerek Internet
üzerinden E-mail sayesinde transferini mümkün kilan cevrim metodu.
WAIS
(Wide Area Information Servers) Networkler arasinda cok büyük
miktarlarda bilgiyi indeksleyerek aranabilir bir veri tabani olusturup bunu kullanima sunan ticari bir yazilim
paketi.
WAN
(Wide Area Network) Sadece bir bina yada kampüsten daha genis
bir alani kapsayan network. (Kücük boyuttakilere verilen isim LAN -local area network, orta boyuttakilere
ise MAN - middle area network'dür.)
|